Demianowska Jaskinia Lodowa
   Tekst    Mapa    Google Mapa


    Demianowska Jaskinia Lodowa znajduje się w wejściowej części Doliny Demianowskiej i obejmuje najdłuższe znane części podziemnego systemu jaskiń demianowskich. Powstała w popielato-błękitnych wapieniach ze środkowego triasu w czterech ciągnących się pod sobą piętrach. Do jej utworzenia w decydującej mierze przyczyniła się podziemna rzeczka Demianowka, czego dowodem są owalne twory korytarzy jaskiniowych z pozostałościami granitowych żwirów. Jaskinia posiada trzy otwory powierzchniowe, położone obok siebie na tym samym poziomie, w zachodnim zboczu skały wapiennej Baszta nad Kamienną chatą. Otwór wejściowy leży na wysokości 740 m, 90 m nad obecnym biegiem Demianowki. Górne piętra są bez lodu, ze zwietrzałą dekoracją naciekową, jedynie najniższe piętro jest w przedniej części zlodowaciałe.
    Od wejścia zwiedzający schodzą na niższe piętro - do Korytarza Niedźwiedzi a stąd do Domów Białego i Halaša, do Czarnej galerii a z Domu pagot idą z powrotem. W drodze powrotnej można obejrzeć zlodowaciałe części Domu Seniora i Dużego domu, gdzie temperatura nawet w lecie nie przekracza 0 °C, a z niego serpentynowym chodnikiem przez nowe wyjście można wydostać się na powierzchnię. Całkowita długość jaskini wynosi 1,7 km, z czego udostępniono jedynie 540 m. Zlodowacenie jaskini umożliwił pionowy charakter jej wejściowych i wyjściowych części, z otworami powierzchniowymi w jej najwyższych miejscach. Schłodzone powietrze z zewnątrz w okresie zimy wnika przez szczeliny skalne do najniższych pomieszczeń (-40 m), które schładzają się do temperatury poniżej 0 °C. Woda przenikająca przez wapienie zaraz zamarza i powstają lodowe stalaktyty, stalagmity a na dnie tworzy się lód podłogowy. Inne, wyżej położone, pomieszczenia (Dom Białego, Dom Halaša dom, Czarna galeria, Korytarz Niedźwiedzi) nie ulegają takiemu schłodzen
    iu i nie tworzą się w nich lodowe formy. Mają one już obumarłą i częściowo wyłamaną dekorację naciekową.
    Niefachowa ingerencja w mikroklimat jaskini podczas prac restauracyjnych w latach 1950-1952 (nieuważne przekopanie wejść do jej najniższych pomieszczeń) sprzyja wydostawaniu się zimnego powietrza z jaskini na powierzchnię, co skutkuje roztapianiem lodowej dekoracji w okresie letnim. Z tego powodu jaskinia nie osiąga takiego stopnia zlodowacenia, jaki miała przed jej udostępnieniem.
    Demianowska Jaskinia Lodowa jest jedną z pierwszych znanych jaskiń na świecie. Wzmiankuje się o niej w dokumencie kapituły ostrzyhomskiej z dnia 5.12.1299. Pierwszy raz przebadał ją i opisał Jerzy Buchholtz młodszy w roku 1719. Sporządził on jej pierwszy przekrój podłużny, zaznaczając wszystkie zlodowaciałe i naciekowe części. Od tego czasu badali ja uczeni z całego świata. W latach 80-tych ubiegłego wieku dzięki zasługom Liptowskiego oddziału Spółki Karpackiej w Liptowskim Mikulaszu jaskinię udostępniono także szerszej publiczności.
    Chodziło się do niej z pochodniami, świeczkami, lampami naftowymi aż do roku 1924, kiedy jej sławę przyćmiła nowo udostępniona Demianowska Jaskinia Wolności. Po zbudowaniu drewnianych schodów i chodników, po zainstalowaniu oświetlenia elektrycznego otwarto ją ponownie w roku 1952.

MAPY:
               

GALERIE:
                               







Spisz | Gemer | Liptów | Horehronie | Słowacki Raj | Wysokie Tatry | Niżne Tatry | Bielskie Tatry
Pieniny | Zamek Spiski | Kościół św. Jakuba | Zamek Lubowniański | Krasna Horka | AquaCity | Beszeniowa | Tatralandia | Vrbov | Wyżnie Rużbachy